Cyriel is jarig.
Niet bepaald een reden om langer dan gewoonlijk in bed te blijven liggen. Op je negentigste wil je liever niet nog tijd verliezen. Hij staat op, zet koffie en eet een boterham met smeerkaas.
De deurbel dingdongt. Voor de deur een mandje en op veilige afstand staat zijn dochter, ook lid van de risicogroep. “Gelukkige verjaardag, paps”, zegt ze. Zijn ogen worden vochtig, dat overkomt hem steeds vaker, hij wordt sentimenteler met de jaren. Hij tilt het mandje op, dat gaat nog vlot, vindt hij.
“Dank je”, zegt hij schor. Ze werpt hem een handkus toe en lipt: “Fijne dag, Ik zie je graag.”

Een klein flesje Moët & Chandon, pralines en twee blonde Leffes. Hij zet alles in de koelkast, voor straks bij de televisie. Hij gunt zich nog een koffie en klapt de laptop open. Velen van zijn leeftijd hebben onderweg ergens afgehaakt, hij niet. Hij beheert zijn bankzaken online en toen ze elkaar nog mochten zien, leerde zijn achterkleindochter hem zelfs Skypen. Een gelukje, dat komt nu netjes van pas. Hij leest de nieuwssites. Niets nieuws: uw kot, de curve, de economie.
Een woest huilende zaagmachine breekt woest huilend de stilte. Door het venster ziet hij hoe een man in oranje overall grote groene lappen hapt uit het verwilderde stuk grond naast zijn huis. Het is een eenzame vlek natuur tussen de gemillimeterde voortuintjes van de wijk, een wilde oase met berken en vrijelijk woekerende struiken. Hij schuifelt er naartoe.
“Wat is het plan?” vraagt Cyriel.
“Snoeien om te groeien,” roept de oranje man terug. “Het dorre hout moet ertussenuit, het jonge groen heeft ruimte nodig.”

Dat cliché heeft hij wel vaker gehoord. Hij twijfelt, hij houdt wel van dat weelderige wilde. Laat de natuur toch gewoon haar gang gaan, denkt hij, die lost haar problemen zelf wel op.
Hij googelt ‘dor hout’. Hij leest een artikel van een Nederlandse columniste, hij heeft haar naam nog nooit gehoord: “Het virus kapt gewoon het dorre hout. De oudjes sterven simpelweg een paar maandjes eerder. Moet iedereen die nog in de bloei van zijn leven zit daar alles voor opofferen?”
Dat gaat over mij, denkt hij. Dor hout, dat ben ik.
Wanneer ben ik dat geworden?
Hij denkt aan de gesnoeide wildernis naast zijn deur. Misschien heeft ze wel gelijk. Maakt het veel uit of mijn bestaan hier en nu ophoudt, binnen een paar maanden of binnen een paar jaar? Ben ik oud, overbodig en economisch niet rendabel? Een kost voor de maatschappij? Het zou kunnen.
Toch doet het ook een beetje zeer.

Hij denkt aan Bonneke, de moeder van de moeder van zijn moeder. Hoe ze, gans in het zwart, van de hoge zwarte sokken in haar platgelopen pantoffels tot de aan haar hals dichtgeknoopte zwarte blouse, over het grootouderlijke erf schuifelt. Hoe ze neerploft op de met riet beklede stoel, tegen de gevel van het bijhuis waar ze mag blijven wonen tot ze doodgaat. Achter de korenvelden werpt de zon een laatste roodgele gloed over de aarde en gaat ze langzaam onder.
Ze is moe van een leven van ploegen en zwoegen en al een tijdje in de war. Maar ze leeft nog, schoffelt als een kip over het erf en dat mag. Dat is het geschenk dat haar kinderen haar geven, uit dankbaarheid, voor vroeger, toen zij zorgde voor hen. De lauwe pap wordt haar door dochter of kleindochter geduldig ingelepeld. Over de dunne haartjes op haar kin glijdt een dikke streep havermout langzaam omlaag die wordt weggeveegd met de vaatdoek der liefde. Haar dochter helpt haar op de wc, een rond gat in een groenige houten plank boven een diepe put, achteraan de boerderij.

Cyriel kijkt naar de foto van de stukjesschrijfster.
“Hoe draag jij bij aan onze welvaart?” lispelt hij tegen het scherm.
“Ik schuilde in kelders toen bommen over onze hoofden vlogen. Heb later mee het land weer opgebouwd. Mijn leven lang heb ik gewerkt, noeste arbeid in de haven. Drie kinderen bracht ik groot, eerst samen, en toen die klotekanker mij de Liefde van mijn Leven ontstal, alleen. Dit huis bouwde ik zelf, met deze twee handen, nu onvast maar ooit sterk als berenklauwen.”
Hij zucht. “Verliespost noemt u mij, veertienhonderd euro per maand.”
Weer schieten zijn ogen vol als hij leest: “Oude mensen brengen niets meer op voor de economie.”
Hij heeft nooit vals gespeeld, altijd netjes zijn bijdragen betaald, hij zou de Kaaimaneilanden nog niet kunnen vinden op een map. Wat heeft hij ooit teruggevraagd?
Hij blijft kijken naar de foto van de vrouw die hij niet kent. En zij hem ook niet.
“Ja madame, het is waar” mompelt hij. “Ik ben oud en versleten en heel lang zal het waarschijnlijk niet meer duren. Maar wanneer dat zal zijn, da gade gij ni bepalen.”